Mixail Tumanişvili

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Mixail Tumanişvili
Doğum tarixi 6 fevral 1921(1921-02-06)
Doğum yeri
Vəfat tarixi 11 may 1996(1996-05-11) (75 yaşında)
Vəfat yeri
Dəfn yeri
Vətəndaşlığı
Fəaliyyəti teatr rejissoru, teatr pedaqoqu[d]
Təhsili
  • Şota Rustaveli adına Tbilisi Teatr İnstitutu[d]
Mükafatları 2-ci dərəcəli "Vətən müharibəsi" ordeni "Qırmızı əmək bayrağı" ordeni "Qırmızı ulduz" ordeni "Döyüş xidmətlərinə görə" medalı "Şərəf" ordeni
SSRİ xalq artisti SSRİ Dövlət mükafatı
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Mixail İvanoviç Tumanişvili (gürc. მიხეილ ივანეს ძე თუმანიშვილი; 6 fevral 1921, Tiflis – 11 may 1996, Tbilisi) — gürcü, sovet teatr rejissoru və müəllimi. SSRİ xalq artisti (1981).

Həyatı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Mixail Tumanişvili 1939-cu ildən Şepetovka (Ukrayna) şəhərində Qırmızı Ordu sıralarında xidmət etmişdir.O, Kiçik rabitə komandirləri məktəbini bitirib. Müharibədə iştirak etmişdir. Əsir düşüb,iki dəfə qaçan Tumanişvili 1944-cü ildə ordudan tərxis olunub.

1949-cu ildə Tbilisi Teatr İnstitutunun rejissorluq fakültəsini, Georgi Tovstonoqovun sinfini bitirib.

1949-1971-ci illərdə Şota Rustaveli adına Tbilisi Milli Teatrının direktoru (1965-1966-cı illərdə - baş rejissor) vəzifəsində çalışıb.

Janr və üslub baxımından rəngarəng olan rejissorun əsərləri bədii lüğətin sadəliyi, psixoloji dəqiqliyi, insan xarakterlərinin inkişafındakı ən incə nüansları ilə seçilirdi.

1971-1975-ci illərdə Mixail Tumanişvili Gürcüstan televiziyasının baş direktoru olub.

1975-ci ildən “Gürcüstan-film” kinostudiyasında teatr emalatxanasının baş direktoru, 1978-ci ildən isə kinostudiya nəzdində yaradılmış Tiflis Kinoaktyor Teatrının ilk bədii rəhbəri olub. Onun truppasının üzvləri onun eksperimental kursunun məzunları idi.[1]

1949-cu ildən Şota Rustaveli adına Tiflis Teatr İnstitutunda dərs deyib (1973-cü ildən - professor).

1971-1975-ci illərdə Şota Rustaveli adına Teatrın eksperimental qruplarının müəllimi olub.

Mixail Tumanişvili 1996-cı il mayın 11-də Tbilisidə vəfat etmişdir. O, Didube panteonunda dəfn edilib.

Mükafat və adları

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Tanınmış tələbələri

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Robert Sturua, teatr rejissoru
  • Temur Çixeidze, teatr rejissoru
  • Georgi Kavtaradze, teatr rejissoru
  • Keti Dolidze, kinorejissor
  • Badri Maysuradze, opera müğənnisi, Bolşoy Teatrının solisti
  • Levan Abaşidze, kino aktyoru
  • Zurab Kipşidze, kino aktyoru, teleaparıcı
  • David Doiaşvili, gürcü teatr rejissoru
  • Georgi Tumanov, kinorejissor
  • Kostantin Kereselidze, kinorejissor, sənədli filmər rejissoru
  • Mixail Çavçavadze, teatr direktoru, müəllim
  • Qoqi Marqvelaşvili, aktyor, rejissor, müəllim

Xatirəsi və irsi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Tbilisi Dövlət Kino Aktyor Teatrı Mixail İvanoviç Tumanişvilinin adını daşıyır.[4] Həmçinin onun şərəfinə 1997-ci ildə yaradılmış “Saçukari” Beynəlxalq Milli İncəsənət Festivalı da (digər adlar: “Hədiyyə”, “Geoselis Hədiyyəsi”) təşkil edilmişdir.

Bununla belə, Mixail Tumanişvilinin əsas irsi onun rejissorluğu sayılır.[5]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ "История создания театра". 2023-07-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-04-04.
  2. ↑ Театральная Энциклопедия. драма опера балет оперетта цирк эстрада драматург режиссёр
  3. ↑ "მიხეილ თუმანიშვილი". 2023-01-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-04-03.
  4. ↑ Майя Мамаладзе. "Грузинский «Подарок»". Независимая газета. 2000-11-09. 2013-03-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-02-25.
  5. ↑ «Михаил Туманишвили был одним из самых крупных художников того поколения, для которого театр был то ли храмом, то ли домом, но в любом случае — крепостью, которую следовало без устали строить и укреплять, непременно всю жизнь» (Статья, посвященная московским гастролям Тбилисского театра Киноактера) [1]

Ədəbiyyat

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • М. И. Туманишвили. Введение в режиссуру. — М.: Театр «Школа драматического искусства», 2003. — 270 с. (составитель Казьмина, Наталья Юрьевна)
  • Режиссёр уходит из театра : [Воспоминания режиссёра] / Михаил Туманишвили, — Тбилиси.: Союз театр. деятелей Грузии, 1989
  • Натела Урушадзе. Рассказ главного свидетеля (воспоминания о М. И. Туманишвили) — Саранск, 2001</ref>

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Mixail_Tumanişvili&oldid=7161493"